شيوه جنگ سنتي كه در آن زندگي انسان‌ها با درگیری نظامی قربانی می‌شد، بسيار پر مخاطره بود. ديدگاه سنتي جنگ را درگيري ميان موجودات رقيب يا عمليات نظامي ميان دشمنان تعريف می‌كرد و هدف، تضعيف يا نابودي يكديگر بود، اما در جنگ نرم یکی از اهداف اصلی، كنترل اطلاعات و مسیر دادن به آن و در نهایت استفاده از آن براي به وجود آوردن نتيجه مورد نظر است.

نویسنده: حجت‌الاسلام و المسلمین مهدی طائب

چکیده

با مراجعه به کتاب آسمانی اسلام، قرآن، مشاهده میشود که پیشینة عملیات روانی به پیش از هبوط انسان به زمین باز میگردد. در واقع، شیطان، آنچنان که خود قسم یاد کرده است، از ابتدای خلقت آدم در صدد گمراه ساختن وی برمیآید. بدینسان، عملیات روانی در ساحتی فرازمانی و با سرپیچی ابلیس از دستور خداوند آغاز میشود و در سیر تدریجی تاریخی به ویژه در اعصار انبیاء عظام و ائمه معصومین (ع) ادامه مییابد. مجموعه مقالات "سیری در عملیات روانی در اسلام"، با تدقیق و تدبر در آیات کتاب الهی در صدد است سیر پیدایش و فرآیند عملیات روانی را از افق آیات قرآن، روایات، احادیث و سایر منابع تحقیق اسلامی مورد مطالعه قرار دهد. رهیافت تاریخی تحقیق در مقوله عملیات روانی، توجه به ابعاد روانی را در گسترة تمام شئون فردی و اجتماعی انسان از منظر دینی برجسته میسازد.
واژگان کلیدی: حضرت عیسی(ع)، یهود، عملیات روانی.

نویسنده: سیدرضی عمادی

چکیده
پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی رویکرد اصلی مقابله کشورها با یکدیگر سخت‌افزارانه بوده است اما پس از فروپاشی آن و ضعف مفرط روسیه در نظام بین‌الملل بعد نرم‌افزاری قدرت هم با جدیت بسیار بیشتری مورد توجه قرار گرفت. گرچه نظام بین‌الملل پس از فروپاشی اتحاد شوروی بارها شاهد جنگ نظامی بوده است اما امریکا به عنوان تنها قدرت بازمانده از دوران جنگ سرد از راهکارهای دیگری نیز برای نفوذ در دیگر کشورها و روی کار آوردن دولت‌های طرفدار غرب در این کشورها استفاده کرد. یکی از مهم‌ترین این راهکارها تغییر حکومت کشورها با بهره‌گیری از استراتژی حرکت گله‌ای است. این مقاله در صدد است تا ضمن تبیین مفهوم استراتژی حرکت گله‌ای به تأثیراتی بپردازد که رسانه‌های نوین به لحاظ روحی و روانی بر مردم کشورهایی که این استراتژی در آنجا اعمال می‌شود بر جای می‌گذارد.
واژگان کلیدی: استراتژی حرکت گله‌ای، انقلاب رنگی، رسانه اجتماعی نوین، جنگ نرم‌افزاری، تغییر حکومت‌ها.

نویسنده: مهسا ماه‌پیشانیان

چکیده

جایگزین ‌ساختن عناصر حکومتی با استفاده از قدرت نرم بدون توسل به زور و اقدامات خشونت‌آمیز یکی از راهبردهای امریکا در کنار راهبرد مبتنی بر تهاجم گسترده، سنگین و سریع نظامی برای ایجاد تغییر در کشورهای هدف بود. گرجستان، اوکراین و قرقیزستان مهم‌ترین نمونه‌های موفق این راهبرد می‌باشند که با رویکردی نرم در چارچوب انقلاب رنگی عناصر حکومتی آنها متناسب با هداف امریکا تغییر نمود. اگرچه رنگ باختن انقلاب‌ لاله‌ای ماهیت شکننده این انقلاب، فساد گسترده دولتی و فقر مردمی که با بی‌توجهی امریکا همراه بود را به تصویر کشید اما مقامات سیاسی و امنیتی این کشور در راستای پروژه براندازی نرمی که برای کشورمان طراحی نموده‌اند تلاش کردند به همراه جریان فتنه‌ساز از حوادث قرقیزستان برای قرقیزستانیزه نمودن ایران الگو‌سازی نموده و با تأکید بر شیوه‌های غیرخشونت‌آمیز نسبت به جایگزین نمودن عناصر وابسته به خود اقدام کنند.مقاله حاضر تلاش دارد با بررسی علل رنگ باختن انقلاب رنگی قرقیزستان به نحوه بهره‌برداری امریکا و جریان فتنه‌ساز از این حوادث برای قرقیزستانیزه نمودن ایران بپردازد.
واژگان کلیدی: انقلاب رنگی، تئوری سرایت، قرقیزستانیزه نمودن ایران.

نویسنده: حجت‌اله مرادی

چکیده

مقاله حاضر با تحلیل دقیق چگونگی ادراک و قالب‌بندی عکس‌های ابوغریب در رسانه‌های خبری امریکا، مناظرة عمومی و بافت‌های فرهنگی، به بررسی این سؤال پرداخته است که چگونه تصاویر نمادین خبری به اخبار، سیاست و افکار عمومی شکل می‌دهد. این مقاله با گرایش در میان محققان برجسته ارتباطات مخالفت می‌کند که تصاویر عموماً از قالب‌های خبری مسلط و گفتمان سیاسی نخبگان حمایت می‌کند و تأثیری مستقل بر مخاطب ندارد. نتیجه‌گیری اصلی مقاله حاضر آن است که عکس‌های ابوغریب نه تنها تحت نفوذ و تأثیر قالب‌های خبری مسلط قرار نگرفتند بلکه روندی کاملاً برعکس را طی کردند. عکس‌ها به شکل منشور انتقادی عمل کردند که نگرش‌های نخبگان و مردم جهان در خصوص سیاست خارجی امریکا از درون آنها انکسار یافت و تصاویر ممنوع نیروهای امریکایی در نقش شکنجه‌گران سادیست به بخشی لاینفک از درک آنان نسبت به "جنگ به اصطلاح علیه تروریسم" اعلام شده توسط دولت بوش تبدیل شد. تأثیر این تصاویر، اندک نخواهد بود چرا که به سرعت در بافت فرهنگی منتشر شدند و به واسطة رویه‌های خلاق و ضدقالب‌گرا به نمادی برای اعتراض و مخالفت با اقداماتی که خود بازنمای آن بودند، تبدیل شدند.
واژگان کلیدی: جنگ عراق، قالب‌های جدید، فتوژورنالیسم، جنگ عکس‌ها، حافظة عمومی.

نویسنده: احمد باصري

چکيده

روحيه يكي از عوامل عمده برانگيزاننده افراد براي فعاليت در سازمان‌هاي نظامي و عمومی است. يكي از مشخصه‌هاي سازمان‌هاي کارآمد، روحيه بالاي كاركنان آن است. دستيابي به روحيه مطلوب کاري از روي ترغيب ميسر نبوده و قابل خريد هم نيست، ايجاد چنين حالتي به عوامل درون و برون سازماني متعددي از جمله رفتار مناسب مدیران بستگي دارد. بر اين اساس يکي از شاخص‌هاي اصلي ارزيابي پيشرفت و كارایي سازمان‌ها، ارزيابي روحيه کاری کارکنان است. این مسئله در سازمان‌هاي نظامي به دليل حساسيت بيشتر شغلي و لزوم واکنش مناسب کارکنان، به ویژه در شرايط بحران و جنگ به طور جدي مورد توجه مدیران و متخصصين منابع انساني قرار دارد. در اين مقاله تلاش کرديم، عوامل اجتماعي، سازماني و رواني تأثيرگذار بر روحيه کاری و رزمي نيروهاي مسلح را براي مقابله با دشمن در جنگ آتي را مورد بررسي قرار دهیم. براي دستيابي به اين منظور از روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی استفاده گردید. جامعه آماری این تحقیق کارکنان نظامی شاغل در یکی از یگان‌های رزم جمهوری اسلامی ایران بودند که با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای تعداد 312 نفر انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزارهاي جمع‌آوري اطلاعات دو پرسش‌نامه محقق ساخته بود. پرسش‌نامه اول ابعاد مختلف روحيه را با 20 سؤال مورد بررسي قرار مي‌داد، که پس از تحليل عاملي نشان داد که روحيه کارکنان را مي‌توان در چهار عامل آمادگي رزمي و دفاعي، ايمان و تعهد به اهداف سازماني، نظم و انسجام گروهي و رعايت ديسپلين دسته‌بندي نمود. ضريب پايايي اين پرسش‌نامه بر اساس آلفاي کرونباخ معادل 0.861 مي‌باشد. پرسش‌نامه دوم عوامل مؤثر بر روحيه کارکنان را در 27 سؤال مورد بررسي قرار مي‌داد، ضريب پايايي اين مقياس معادل 0.896 است. تحليل نتايج با استفاده از نرم‌افزار lisrel نشان داد در مدل اندازه‌گيري، همة متغيرهاي پيش‌بين براي ارزيابي متغيرهاي پنهان مورد مطالعه، معنادار مي‌باشند. در تحليل مدل ساختاري نيز نتايج نشان داد که عوامل رواني با ضريب 2.14 و عوامل اجتماعي با ضريب 0.16 به صورت مستقيم بر روحيه تأثيرگذار مي‌باشند. در حالي که هر سه عامل رواني، اجتماعي و سازماني به صورت غيرمستقيم از طريق متغير رضايت از سازمان نيز بر روحيه کارکنان تأثير معناداري مي‌گذارند.
واژگان کلیدی: روحيه، عوامل سازماني، عوامل رواني، عوامل اجتماعي، نيروهاي مسلح.

نویسنده: روح اله کرمی

در عصر حاضر که برخی صاحب‌نظران و کارشناسان آن را موج چهارم عصر ارتباطات می‌نامند پیشرفت علوم و فناوری چنان رشدی سریع داشته که تصور آن در تخیّل هیچ اندیشمندی نمی‌گنجد. در این مقوله، علوم مهندسی رسانه همسو با سایر علوم رشدی فزاینده داشته و جایگاهی ویژه برای خود باز کرده است. از این رو، کشورها جهت ارتقای علوم رسانه‌ای خود با ایجاد شبکه‌های متعدد ماهواره‌ای به عنوان یکی از ابزار قوی رسانه علاوه بر فراهم آوردن موجبات ارسال اخبار، اطلاعات و برنامه‌های گوناگون، زمینه لازم را برای ایجاد نوعی عملیات روانی علیه دشمنان خود فراهم آورده‌اند. بر این اساس، غرب و صهیونیست‌ها که اسلام و جمهوری اسلامی را دشمن درجه یک خود می‌شناسند، به این نکته واقفند و بر آنند که شاید بتوانند از طریق سلطه بر افکار عمومی و تأثیر‌گذاری بر خانواده‌ها به این مهم دست یابند و زمینه‌های فروپاشی درونی نظام را فراهم آورند، از این رو، حسابی ویژه بر اخلاق و ارزش‌های اجتماعی مردم ایران به ویژه قشر جوان جامعه باز کرده‌اند و افق و برنامه‌هایی گسترده برای ارتش دوم خود تهیه کرده‌اند. هدف اصلی این نوشتار، بررسی آثار سوء و پیامدهای فرهنگی و اجتماعی شبکه‌های ماهواره‌ای و رابطه آن با ناهنجاری‌ها و انحرافات اجتماعی در حوزه امنیت است. در چارچوب این هدف و پس از مروری کوتاه بر آثار و اهداف شبکه‌های ماهواره‌ای، ماهیت، اهداف و راهبرد کلان شبکة تازه تأسیس فارسی وان به عنوان تهدید جدی علیه مردم ایران با دیدگاه آسیب‌شناسی و امنیتی تبیین می‌شود.
واژگان کلیدی: شبکه‌های ماهواره‌ای، انحرافات اجتماعی، پیامدهای فرهنگی، شبکه ماهواره‌ای فارسی وان.

معرفی: مهسا ماه‌پیشانیان

تهيه شده توسط كميسيون تدوين استراتژي امنيت ملي امریکا
 مترجمان: جلال دهمشگي، بابك فرهنگي، ابوالقاسم راه‌چمني
چاپ چهارم: پاییز ۱۳۸۳
تعداد صفحه: 480 صفحه
ناشر: مؤسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران

نویسنده: فرج‌الله اردیزی

بیست و چند روز یکی از همین منافقین با صورت صالح، با ژ۳، با همه چیز آمد آنجا نشست، در نجف... گفت ما می‌خواهیم قیام مسلحانه بکنیم، گفتم نمی‌توانید، خودتان را به کشتن ندهید (امام خمینی(ره)، 26/09/1362).

چکیده

سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در دهه ۱۳۴۰ با هدف مبارزه با رژیم پهلوی شکل گرفت، اما پس از مدتی این سازمان تبدیل به یک سازمان فاشیستی شد که هدف اصلی آن قدرت‌گرایی و تحکم مطلق بر اعضا بود. پس از پیروزی انقلاب نیز این سازمان در مقابل مردم و نظام جمهوری اسلامی قرار گرفت. هدف مقاله حاضر، پاسخ به این پرسش است چرا سازمانی که ادعای مبارزه برای آزادی خلق را داشت، به درگیری با خلق روی آورد؟ برای پاسخ به این سؤال ما از روان‌شناسی "اریک فروم" برای تحلیل شخصیت فاشیستی بهره خواهیم گرفت. فروم مهم‌ترین علت پیدایی فاشیسم را گریز از آزادی و غلبه بر تنهایی‌های عصر جدید می‌داند. به نظر فروم، افراد برای غلبه بر این تنهایی و بی‌هویتی به قدرت‌گرایی، تخریب و همگرایی ماشینی روی می‌آورند. به نظر می‌رسد تشکیل سازمان مجاهدین نیز واکنشی به سیاست غربی‌سازی و مدرنیزاسیون رژیم پهلوی بود؛ سیاستی که طی آن مدرنیزاسیون و توسعه از بالا به گسترش شهرنشینی و رشد آموزش عالی و در کنار آن به افزایش نابرابری‌های اجتماعی و از خود بیگانگی جوانان منجر شد. پژوهش حاضر مؤلفه‌های شخصیت فاشیستی در سازمان مجاهدین خلق را از زمان تشکیل این سازمان تا به امروز بررسی می‌کند.
واژگان کلیدی: سازمان مجاهدین خلق (منافقین)؛ فاشیسم، سادیسم، مازوخیسم.